Bawełna jest jednym z podstawowych włókien wykorzystywanych w produkcji tkanin i dzianin. Obecnie na świecie istnieją różne klasyfikacje tkanin i dzianin bawełnianych, które bazują na wielu parametrach i wytycznych.
Do najpopularniejszych rodzajów tkanin należą:
- perkal – wyróżnia się splotem płóciennym, tkaniny są gładkie i ścisłe, dają dobrą termoizolację, wykorzystywany jest do produkcji odzieży i pościeli. Sam materiał jest dość szorstki w dotyku, a jednocześnie uznawany jest za jeden z najtańszych na rynku tekstylnym;
- satyna – splot satynowy, materiał jest delikatnie połyskujący, wykorzystuje się do produkcji odzieży i pościeli
- kora – charakteryzuje się prostym splotem, posiada gofrową strukturę, wykorzystuje się do produkcji pościeli
- flanela – płócienny lub prosty splot jest cechą charakterystyczną tej tkaniny, ma wysoką termoizolację, jest miękka i wytrzymała, można ją wykorzystać do produkcji odzieży, bielizny i pościeli.
- aksamit – tkanina wykonana jest w splocie płóciennym lub diagonalnym, jest delikatna i lekko błyszcząca, z aksamitu szyje się pościel, odzież zasłony,
- kreton – występuje tutaj splot płócienny, tkanina jest sztywna, głównie używane do materiałów tapicerskich,
- gabardyna – wyróżnia się splotem skośnym, charakteryzuje się dużą wytrzymałością, produkuje się z niej płaszcze i torebki,
- batyst – tkanina o splocie płóciennym, delikatna, cienka, nadaje się do wytwarzania lekkiej odzieży i wyposażenia wnętrz.
Bawełna jest również wykorzystywana do produkcji dzianin, które różnią się od tkanin sposobem splatania nitek. Tkaniny tworzy się z dwóch nitek (osnowy i wątku), które układane są w splot, a dzianina z jednej nitki, przędzy, która tworzy charakterystyczne oczka. Jakość włókna odgrywa tutaj fundamentalną rolę.
Rodzaje dzianin:
- penie – produkty wykonane z tej dzianiny są jednymi z najdroższych i najwyższej jakości. Do wytworzenia używa się najdłuższych włókien bawełny, muszą one zachować swój kształt, a same nici należy przeszlifować przed wytworzeniem dzianiny
- ring – powstaje z włókien bawełny o średniej długości, a wytworzone z niej produkty to idealne połączenie ceny i jakości. Dobrze zachowują swój kształt, są mało rozciągliwe, ale mniej wytrzymałe niż jak to miało miejsce w przypadku penie.
- opened – wykorzystuje się produkcji bawełnę z krótkimi włóknami, często są to pozostałości z różnych rodzajów przędzy. Niska jakość surowca przekłada się bezpośrednio na jakość wytworzonej dzianiny o splocie otwartym. Tkaniny podczas noszenia są podatne na odkształcenia.
Przedstawione tkaniny i dzianiny to jedynie ich główna klasyfikacja i najpopularniejsze rodzaje. Należy pamiętać, że ważną rolę odgrywają też dodatkowe składniki materiałów wykorzystywane podczas produkcji, na przykład elastan czy lycra, które nadają wytrzymałość i elastyczność.